Πολιτική Αξιολόγηση ή Αξιολόγηση Πολιτικής;
Για την άσκηση αποτελεσματικής εξουσίας είναι απαραίτητη η ύπαρξη χρονοδιαγράμματος για συγκεκριμένες αποφάσεις και κινήσεις, που να εντάσσονται σ’ ένα ενιαίο, δημοκρατικό, πολιτικό, οικονομικό, αναπτυξιακό και κοινωνικό σχέδιο.
Στα πλαίσια αυτά, η πολιτική και διαχειριστική ικανότητα των προσώπων που εκφράζουν και καλούνται να υλοποιήσουν συγκεκριμένες πολιτικές, όπως οι ίδιοι τις καθορίζουν, είναι απαραίτητη.
Η δημιουργία του δείκτη 'ΖΗΤΑ', ο οποίος θα απαρτίζεται από ένα πλέγμα επιμέρους δεικτών με υποκατηγορίες, θα είναι αποτέλεσμα επιστημονικής εργασίας, την οποία θα πραγματοποιεί μια ειδική για το σκοπό αυτό Επιστημονική Επιτροπή. Οι επιμέρους δείκτες θα προσμετρούν π.χ. την ικανοποίηση των εργαζομένων, τη συνέπεια με εξαγγελίες, το κόστος επίτευξης αποτελεσμάτων, τις επιπτώσεις των αποτελεσμάτων, την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών προς τους πολίτες και τις επιχειρήσεις, την ικανοποίηση των πολιτών, κλπ.
Ακολουθούν μία σειρά από ερωτήσεις που μας ρωτάνε πιο συχνά σχετικά με την πρωτοβουλία μας. Κάντε κλικ για να εμφανισθούν οι απαντήσεις.
Ο δείκτης ΖΗΤΑ θα αποτελεί μια σύνθεση από επιμέρους δείκτες, που θα ορισθούν με πολιτικά και επιστημονικά κριτήρια και θα προσδιορίζουν με σαφή, μετρήσιμο και επαληθεύσιμο τρόπο τα αποτελέσματα της κρατικής εξουσίας και των προσώπων που την ασκούν.
Ο δείκτης ΖΗΤΑ θα αξιολογεί δύο κύριες παραμέτρους που είναι αλληλένδετες: α) την αξιολόγηση δημοσίων πολιτικών και προγραμμάτων και β) την αξιολόγηση των προσώπων που είναι υπεύθυνοι για το σχεδιασμό και την εφαρμογή δημοσίων πολιτικών και προγραμμάτων.
Για τη δημιουργία του δείκτη ΖΗΤΑ θα συσταθούν Επιστημονικές Επιτροπές και ερευνητικές ομάδες, οι οποίες θα περιλαμβάνουν άτομα εγνωσμένου κύρους, θα έχουν διεπιστημονικό χαρακτήρα και θα επωμισθούν τη διαμόρφωση του δείκτη ΖΗΤΑ και του πλέγματος των επιμέρους δεικτών (ποσοτικών και ποιοτικών).
Στόχος είναι ο δείκτης ΖΗΤΑ να αποτελέσει το εθνικό μας εργαλείο για την αξιολόγηση και παράλληλα να αποκτήσει διεθνή αναγνώριση και εφαρμογή.
Διεθνώς, η αξιολόγηση βρίσκεται στην καρδιά των σύγχρονων εξελίξεων για τη διακυβέρνηση. Σε παγκόσμιο επίπεδο, τη δεκαετία του 1980 υπήρχαν μόνο τρεις εθνικές και περιφερειακές Οργανώσεις αξιολόγησης, προς το τέλος της δεκαετίας του 1990 έγιναν εννέα και στις αρχές του 21ου αιώνα έχουν ξεπεράσει τις πενήντα. Η αύξηση του αριθμού τέτοιων Οργανώσεων γίνεται με ταχύτατους ρυθμούς και είναι ενδεικτική της τάσης που υπάρχει, αλλά και της αναγκαιότητας που καλείται να καλύψει. Έχουν συσταθεί ανεξάρτητοι Οργανισμοί αξιολόγησης σε διεθνές, υπερεθνικό, εθνικό και περιφερειακό επίπεδο. Αν και οι δράσεις τους ποικίλλουν, κοινός στόχος όλων είναι η ενίσχυση της αξιολόγησης σε θεωρητικό και πρακτικό επίπεδο, η παρακολούθηση των εξελίξεων στην αξιολόγηση, η πίεση για συνεχή βελτίωση του δημόσιου τομέα, η υποστήριξη των προσπαθειών αξιολόγησης, καθώς και η εφαρμογή αξιολόγησης.
Η καινοτομία βρίσκεται τόσο στην έμπνευση του σωματείου ΖΗΤΑ, όσο και στους σκοπούς και τις δράσεις του. Βασικοί άξονες της προσπάθειας μας είναι: α) να συμβάλουμε έτσι ώστε και η κοινωνία και η δημόσια διοίκηση να ενστερνιστούν τη λογική της αξιολόγησης με βάση τη διεθνή εμπειρία και τις ευρωπαϊκές κατευθύνσεις και β) να δημιουργήσουμε τους δικούς μας πολιτικούς δείκτες που θα αξιολογούν και θα βαθμολογούν την κρατική εξουσία και όσους την ασκούν.
Ο δείκτης ΖΗΤΑ, όντας πολιτικός δείκτης, θα διαμορφωθεί στη βάση επιστημονικών μεθόδων και τεχνικών. Όλοι επιθυμούμε να προσδίδουμε στην πολιτική αξιοπιστία. Στα πλαίσια αυτά είναι απαραίτητο να αναγνωρισθεί η επιστημονική ευθύνη της πολιτικής και η πολιτική ευθύνη της επιστήμης με σκοπό να προάγουμε τη δημοκρατική πολιτεία.
Ο δείκτης ΖΗΤΑ θα στηρίζεται σε αξίες, αρχές και πολιτικά κριτήρια που θα διαμορφωθούν μετά από επιστημονική επεξεργασία. Η έμφαση δεν θα δοθεί σε μια οικονομική και λογιστική εκδοχή, αλλά στη δημοκρατική και ανθρωποκεντρική λογική και φιλοσοφία, προάγοντας τη δημοκρατική εκδοχή της ποιότητας στη διοίκηση. Κριτήρια όπως η νομιμότητα, η δημοκρατική διακυβέρνηση, η κοινωνική ευαισθησία, η διαφάνεια, η λογοδοσία, η δημόσια ηθική και η ανθρωποκεντρική διοίκηση θα έχουν ιδιαίτερη βαρύτητα και θα χρησιμοποιηθούν συνδυαστικά με τις έννοιες της οικονομίας, της αποτελεσματικότητας και της αποδοτικότητας για τη διαμόρφωση του δείκτη ΖΗΤΑ.
Στόχος του σωματείου είναι η αξιολόγηση της κρατικής εξουσίας και αυτών που την ασκούν, στοχεύοντας στη δημιουργία σαφών, απτών και μετρήσιμων δεικτών για την εκτίμηση των αποτελεσμάτων της εκάστοτε πολιτικής που θα καταλήγουν σε πρακτικές προτάσεις για τη βελτίωση της ποιότητας της διοίκησης.
Άνθρωποι από το χώρο της διανόησης, της επιστήμης, των επιχειρήσεων, των εργαζομένων, της ευρύτερης κοινωνίας των πολιτών, πολλοί από μας με σημαντική εμπειρία από το χώρο των Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων, αναλάβαμε την πρωτοβουλία αυτήν και αποφασίσαμε να συνενώσουμε τις προσπάθειές μας, όχι βέβαια για να λειτουργήσουμε ως κήνσορες οιασδήποτε μορφής, αλλά για να εγγυηθούμε την ανεξαρτησία, τη σοβαρότητα και την αξιοπιστία της υλοποίησης της ιδέας και των διαδικασιών της αξιολόγησης.
Το σωματείο θέλει να κινείται στο χώρο της κοινωνίας των πολιτών και την ευρύτερη κοινωνία με τις αξίες της, ανάμεσα στα πολιτικά κόμματα και την αγορά. Στα πλαίσια αυτά δεν μπορούν να είναι ιδρυτικά ή τακτικά μέλη πολιτικά πρόσωπα και ανώτατα κομματικά στελέχη, όπως βουλευτές, ευρωβουλευτές, μέλη της κυβέρνησης, μέλη ανώτερων κομματικών Oργάνων, Κεντρικών Επιτροπών ή Εκτελεστικών Γραμματειών. Η ιδιότητα του τακτικού μέλους αναστέλλεται στην περίπτωση που αυτό καταστεί «πολιτικό πρόσωπο», σύμφωνα με τα παραπάνω, για όσο διάστημα διαρκεί η πολιτική του ιδιότητα και για ένα εξάμηνο επιπλέον.